Arte met docu over het Musée d'Orsay te Parijs

Arte-televisie presenteert op zondag 8 januari, tussen 16:30 uur en 17:45 uur, de documentaire Das Musée d'Orsay. Die instelling is gevestigd in een oud treinstation, Gare 1900, en werd in 1986 heropend als museum. In de collectie bevinden zich stukken van de westerse kunst uit de periode tussen 1848 en 1918, een aan de beginzijde ruim genomen fin de siècle.
De documentaire is een film uit 2011 van Bruno Ulmer, gerealiseerd voor Arte France. Deze bijdrage in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9.
Naar aanleiding van een kwart eeuw Musée d'Orsay werd deze film gemaakt.
Een herhaling zal door Arte-televisie worden uitgezonden op donderdag 2 februari vanaf 15:10 uur in de namiddag.
__________
Afbeelding: twee gehelmde mannen werken aan de wijzerplaat van de klok van het voormalige Gare 1900, het huidige Musée d'Orsay.
(Foto: Arte France.)

Fictieve stad Urville van kunstenaar Tréhin Gilles

Foto: Angela Christlieb/Flying Moon ©

Arte-tv presenteert op vrijdag 6 januari, een bijdrage over Tréhin Gilles, de schepper van de imaginaire stad Urville. In zijn stad blijken mensen te kunnen samenleven zonder conflicten.Filmmaker Angela Christlieb, heeft ─ voor het tweede publieke Duitse televisienet ZDF in 2009 ─ in verband met die verzonnen stad, drie plaatsen in Frankrijk bezocht die alle de naam Urville dragen. Ze wil met die actie proberen de fictie terug te vinden in de realiteit.
De documentaire ─ in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9, met stereofonisch geluid ─ zal worden uitgezonden tussen 23:00 uur en 00:25 uur. Een herhaling  volgt op donderdag 12 januari, 's ochtends vanaf 10:30 uur.

Schilder Paul Klee werd deze dag in 1879 geboren

Heden herdenken we de geboortedag van één der beeldende kunstenaars, die van doorslaggevende betekenis zijn geweest voor de ontwikkeling van de plastische kunsten in de twintigste eeuw. Evenals de eerder herdachte Vasili Kandinski was ook Paul Klee docent aan het Bauhaus. Hij werd op 18 december 1879 geboren in de plaats Münchenbuchsee bij Bern, en overleed op 29 juni in 1940. Deze Duits-Zwitserse avantgarde kunstenaar was, hoe kan het ook anders, niet onomstreden. Klee vertegenwoordigde niet alleen het expressionisme en het kubisme, maar eveneens het surrealistische. In één van de biografieën op het internet staat dat hij niet alleen als schilder begaafd was, maar dat tevens in de muziek en de tekenkunst scheen te zijn. Dat schijnen is echter meer vatbaar voor het werkwoord blijken. Daarnaast schreef Klee gedichten, waarvan Einst dem Grau door de Nederlandse componist Ton de Kruyf op muziek werd gezet voor sopraan en ensemble.
__________
Afbeelding: Paul Klee in 1911, gefotografeerd door Alexander Eliasberg (1878-1924).

Johannes Vermeer overleed op deze dag in 1675

Hier en daar wordt vermeld dat er ongeveer vijfendertig schilderijen van Johannes Vermeer bekend zijn. Een dag eerder vertelde Joost Zwagerman bij Matthijs van Nieuwkerk in het programma De wereld draait door, waarin hij onder meer doeken van Vermeer liet zien en deze op briljante wijze koppelde aan modernere en eigentijdse stukken, waarbij ook het fotografische element in het werk van Vermeer aan de orde kwam.

Detail uit De schilderkunst van Johannes Vermeer. Het bevindt 
zich in het Kunsthistorisches Museum Wien. Het stuk uit 
de periode 1666-1668, draagt tevens de titels Het Atelier, 
De schilder en zijn model en Allegorie op de schilderkunst.

Het is dan ook niet voor niets dat meer dan eens is beweerd dat het portretschilderen min of meer overbodig zou zijn geworden door de komst van de professionele portretfotografie. Daar zit een kant aan die je niet naast je neer kunt leggen, maar niet zelden is een geschilderd portret ─ ook van schilders anno nu ─ niet te versmaden.
Johannes Vermeer overleed op deze dag, 15 december, in het jaar 1675 te Delft, de plaats waar hij geboren op 31 oktober in 1632 was geboren.

Sterfdag van Grandmama Moses heden herdacht

Pas laat begonnen met schilderen

Het is heden exact een halve eeuw geleden dat de Amerikaanse schilderes Grandmama Moses ─ die in werkelijkheid Anna Mary Robinson heette ─ is overleden. Ze was op dat moment honderd en één jaar oud. Ze gold niet alleen als laatbloeier, doordat ze pas na haar zeventigste was gaan schilderen, ze kreeg eveneens het predikaat zondagsschilder opgeplakt, vanwege de verregaande naïveteit die haar werk vertoonde.
De schilder Norman Rockwell was met Grandmama Moses bevriend; ze woonden een tijdlang niet ver van elkaar verwijderd.

Herdenkingspostzegel
Op het schilderij Christmas Homecoming van Norman Rockwell uit 1948 is de toen achtentachtig jarige schilderes, geheel links te zien.
Dat stuk werd afgebeeld op de omslag van de Saturday Evening Post van 25 december 1948.

Zes jaar na haar overlijden is er een Amerikaanse postzegel ter waarde van zes dollarcent uitgegeven, ter nagedachtenis van deze kleurrijke, oude dame.


Afbeeldingen
1. Foto van Grandmama Moses uit 1953.
2. Herdenkingspostzegel ter waarde van zes dollarcent, uit 1969.

Avro's Close up over de schilder Jan Sluyters

"Schilderbeest"
Jan Sluijters (1881-1957) ─ bij de burgerlijke stand met de voornamen Johannes Carolus Bernardus ─ staat centraal in de aflevering van het Avro-programma Close up, die op dinsdag 14 december, vanaf 22:55 uur via Nederland 1 zal worden uitgezonden. Sluijters heeft zich in het begin van zijn carrière laten inspireren door grootheden uit de negentiende eeuw, zoals Vincent van Gogh (1853-1890) en diens Franse (leef)tijdgenoot Georges Seurat (1859-1891), en door andere internationaal werkzame, respectievelijk vermaarde, beeldend kunstenaars als Pablo Picasso (1881-1973) en tevens door een landgenoot Piet Mondriaan (1872-1944).

Stuk van Jan Sluijters, afgebeeld
bij voorbericht van Avro's Close up.

In zijn latere periode vond hij een geheel eigen stijl, waarin zichtbaar werd dat de werkelijkheid van alledag zijn inspiratiebron was geworden, waarbij de daad van het schilderen hem de grootste voldoening schonk. Het uitbundige gebruik van kleuren vinden we onder meer terug in zijn stukken met bloemen.

Beroemde en beruchte stukken
Eén daarvan, het Meisje, is in de jaren vijftig gereproduceerd, net als een stuk met bloemen en een naakt. Door die vermenigvuldiging hebben vooral die drie wat meer bekendheid gekregen dan tal van andere, aantrekkelijke schilderijen van deze meester. Daaronder bevonden zich portretten van mensen uit de wereld der kunsten, vooral vrouwen. Familiestukken en landschappen behoren verder tot Sluijters' oeuvre. Schilderijen daaruit hangen in diverse musea, ook buiten Nederland, en gelden daar als topstukken uit de collectie.
Zijn naakte negerinnen ─ een thema dat in die tijd nog een groot taboe was ─ hebben enerzijds voor veel ophef gezorgd, aan de andere kant voor naamsbekendheid van deze schilder.

Vasili Kandinski werd op 4 december 1866 geboren

Vasili Kandinski, van 
oorsprong Russische 
schilder en graficus.

Op 4 december 1866 werd Vasili Vasiljevitsj Kandinski te Moskou geboren. Hoewel hij aanvankelijk werkzaam was aan de Universiteit van Moskou als jurist, vertrok hij in 1896 naar München, waar in die dagen enorm veel op het gebied van de kunsten in beweging was en er van alles aan nieuws ontstond.
Kandinski werd één van de meest vooraanstaande figuren in de wereld van de Europese kunsten, mede doordat hij in de periode 1922-1933 docent aan het Bauhaus is geweest.
In 1909 had hij samen met zijn vriend en kunstbroeder Aleksej von Jawlenski (ca. 1864-1941) de Neue Künstlervereinigung München. Meer bekendheid kreeg hij door de kunstenaarsbent Der blaue Reiter, welke hij in 192 had opgericht met Franz Marc (1880-1916); deze groep gaf ook een eigen almanak uit. In 1912 is, in twee opeenvolgende edities, Vasili Kandinksi's zeer belangrijke essay Über das Geistige in der Kunst verschenen.
Op 13 december zal zijn sterfdag (in 1944) worden herdacht.
Op 11 december heeft kunsthistorica Annemiek Rens een bijdrage geschreven over een schilderij van Kandinski uit 1903. Dat valt te lezen op de fin de siècle site van Rond1900.nl.