Met de stemvork van de schilder — Vasili Kandinski

Nog tweemaal filmportret
Jongstleden zondagavond, net voor middernacht, heeft Arte-televisie een portret uitgezonden van de Russische schilder Vasili Kandinski (1866-1944). Die film zal worden herhaald op vrijdag 30 januari, eerst in de nacht vanaf 02:00 uur en vervolgens op het nog steeds zeer vroege tijdstip van 07:00 uur.
Die Kandinski is een der grootmeesters van de abstracte schilderkunst geworden, al zag het daar aanvankelijk niet naar uit. In zijn geboorteplaats Moskou heeft hij economie en rechten gestudeerd en aan de universiteit aldaar is hij eveneens als jurist verbonden geweest. Op zijn dertigste hield hij het echter voor gezien en vertrok hij naar München om zich daar te bekwamen in de schone kunsten.
Nadat hij daar eerst twee jaar aan de Azbé-school had gestudeerd, werd hij door professor Stuck in die Beierse hoofdstad verder ingewijd in veel geheimen van de beeldende kunsten.

Tal van functies
In 1911 werd deze Vasili Kandinski de eerste vertegenwoordiger van een geheel nieuwe stroming: het abstracte in de schilderkunst. Samen met collega Franz Marc (1880-1916) richtte hij de kunstenaarsgroepering Der blaue Reiter op. In 1918 doceerde hij in Moskou, vier jaar later was hij aan het Bauhaus in Weimar verbonden, en in 1925 liet hij zijn invloed in Dessau gelden. In 1933 vetrok hij naar het Franse Neuilluy-sur-Seine, waar hij elf jaar later overleed.
Het werk van Vasili Kandinski wordt nadrukkelijk gekenmerkt door een enorme kleurenpracht binnen tamelijk geometrisch afgebakende vlakken. Het is in die sfeer niet bij schilderijen alleen gebleven; ook etsen met min of meer dezelfde signatuur zijn uit zijn handen afkomstig. De man zag niet alleen kleuren, hij hoorde ze ook en sprak dan ook wel van zijn schilders-stemvork.
Twee van zijn geschriften hebben een redelijk blijvende bekendheid gehouden, waarvan het eerste in 1912 verscheen als Über das Geistige in der Kunst — in het Nederlands vertaald verschenen in de Aula-reeks van uitgeverij Het Spectrum (nr. 91 in 1962) als Het abstracte in de kunst. Een jaar na de eerste Duitse uitgave daarvan publiceerde hij het boek Selbstbiographie.
____________
Afbeeldingen
1. Vasili Kandinski in 1913. Foto uit zijn Selbstbiographie.
2. Voorzijde van A.W. Bruna's Unesco-pocket uit 1964 over Kandinski.
3. Voorzijde van de Aula-pocket met de vertaling van Über das Geistige in der Kunst.

Zeven internationale fotografen exposeren ruim zes weken in Fotogalerie Noorderlicht, Groningen

Kleurrijk gezelschap
In Fotogalerie Noorderlicht te Groningen, gevestigd aan het Akerkhof 12 (Zuidzijde) in de stad Groningen exposeren zeven internationale fotografen (zes nationaliteiten, want twee uit België) iets onder het motto Popview 2009, meer dan zes weken: van donderdag 15 januari tot en met zondag 1 maart. De openingshandeling zal om 17:00 uur van de eerstgenoemde dag worden verricht door de popfotografe Jill Furmanovsky die tevens directrice van Poparchive in Londen is.
De aanwezigheid op dat tijdstip van de zeven exposanten wordt als vaststaand aangenomen.


Het is de tweede keer dat de foto-expositie Popview wordt gehouden. Dat is een Europees platform voor popfotografie, die jonge fotografen met een leeftijd van onder de 35 jaar de kans biedt om zich buiten hun dagelijkse werk voor media om te profileren. Tijdens het Eurosonic Festival dat weer door een enorme hoeveelheid bands en bezoekers zal worden aangedaan, biedt Noorderlicht een prachtige kans aan deze fotografen te laten zien wat ze in huis hebben.
Mede gezien de grote belangstelling tijdens dat inmiddels internationaal vermaarde popfestival in Groningen, is de Fotogalerie Noorderlicht op donderdag 15 en vrijdag 16 januari — in tegenstelling tot de gebruikelijke openingstijden — tot middernacht toegankelijk.
Dan worden er, in samenwerking met de Academie voor Popcultuur, optredens georganiseerd.
Donderdag kunt u vanaf 19:00 uur luisteren naar FlorianWolff en om 21:00 uur naar Believe it is a Doubt. Vrijdagavond staat om 19:00 uur Rolodex op de rol, en om 21:00 uur Tommy Ebben.
Meer info is ongetwijfeld te vinden op de website van Fotogalerie Noorderlicht.
Zie tevens het artikel over de expo Rockfotografie, eveneens in Fotogalerie Noorderlicht, op onze zustersite Cultuur in Groningen en omgeving.
__________
Foto: © Danny North.

Expo Mannen van Formaat van 11 januari tot en met 15 februari in Galerie MooiMan te Groningen

Beelden en Portretten
De eerste expositie van mannen-in-enigerlei-vorm die dit nieuwe jaar in Galerie MooiMan in Groningen wordt gehouden, zal op zondag 11 januari worden geopend en tot en met zondag 15 februari — in een periode van vijf weken, doch gedurende vier weekeinden, doordat de galerie tijdens (in principe) ieder eerste weekeinde van de maand is gesloten — te bezichtigen zijn.


Dat het daarbij in dit geval om Mannen van Formaat gaat, schrikt de organisatoren van de tentoonstelling in het geheel niet af en evenmin de vaste bezoekers, die intussen aardig zijn ingekleurd door olieverf van schilders, alsmede door lenzen van fotografen. Voor de rest zijn zij inmiddels eveneens gewend geraakt aan het feit dat er beitels en aanverwant materieel aan te pas kan komen om kunst te creëren, aangezien men zeer goed op de hoogte is van het feit dat het pas de uitkomst van al die eventuele kunstenmakerij is welke telt en die de kijkers moet raken: prikkelen in meer dan één opzicht als het ware, en, indien het even kan, graag tot in de ziel, en dan het liefst in die compartimenten daarvan waar de ontvankelijkheid voor alle vormen van kunst — omdat die nu eenmaal met elkaar zijn verweven en niet in de laatste plaats Apollinisch zijn, want Kinderen van één Vader — redelijk tot uitstekend is ontwikkeld. Dat daarbij de humor — daar waar nodig, gewenst, dan wel mogelijk — niet tekort mag komen, is een aspect dat de Jongens MooiMan en hun heren bezoekers — doch niet te vergeten: ook graag die van de andere kunne — niet onwelkom is gebleken.

Officiële opening
Op zondag 11 januari, in de middag om 15:00 uur, zal in de galerie in kwestie de nieuwe tentoonstelling met werken van Dennis Coenraad en Danny Cobbaut — de beide heren hebben niet alleen gelijke initialen maar tevens hetzelfde geboortejaar: 1966 — in aanwezigheid van de beide kunstenaars officieel worden geopend door Thom van der Goot, artistiek directeur van de Stadsschouwburg en het Cultuurcentrum De Oosterpoort te Groningen. Reeds vanaf 14:00 uur kan men in de galerie terecht om de stukken te bekijken voordat het plechtige of jolig-opgetogene, dan wel anders getinte, startsein zal worden gegeven.
Zie ook ons artikel op de zustersite Cultuur in Groningen en omgeving.

Documentaire over John William Waterhouse in Close up van de Avro, zondag op Nederland 2

Een moderne prerafaëliet
De aflevering van de cultuurprogrammareeks Close up van de Avro op Nederland 2, welke op zondag 4 januari vroeg in de avond — tussen 18:20 uur en 19:15 uur — zal worden uitgezonden, is gewijd aan de betoverende vrouwen in het werk van de Victoriaanse schilder John William Waterhouse (1849-1917).


Dit zal, gelet op de aard van het programma, ongetwijfeld verband houden met de omvangrijkste tentoonstelling die tot nu toe van de schilderijen van Waterhouse te zien is geweest, en die sedert op 14 december in het Groninger Museum van start is gegaan. Daar zal deze expositie onder het motto Betoverd door vrouwen nog tot en met 3 mei dit jaar te bezichtigen zijn. Daarna gaat de tentoonstelling op wereldtournee en pas na twee jaar kunnen al die stukken naar hun rechtmatige eigenaren terugkeren.
__________
Afbeelding: Kleurrijke vrouw met dito bloemen. Afbeelding op tweetalig vouwblad van het Groninger Museum.

Nog geen sporen in de Kunstroof van Berlijn

Ook Nederlands werk
Drie dagen nadat één van de grootste kunstdiefstallen van de laatste jaren te Berlijn — weke is gepleegd tijdens de nacht van oudejaar op nieuwjaarsdag in de Fasanengalerie in de gelijknamige straat van het stadsdeel Charlottenburg —, heeft de politie nog geen enkel spoor, en zijn er evenmin tips binnengekomen omtrent de mogelijke daders. Eventuele getuigen hebben zich tot dan toe evenmin gemeld.
Bij die kunstroof zijn zo'n dertig etsen en sculpturen gestolen, van onder anderen Georges Braque — over wie sedert 9 oktober 2008 in die galerie een tentoonstelling wordt gehouden —, verder van M.C. Escher, Richard Heß, Henri Matisse en Pablo Picasso.
Het commissariaat voor kunstdelicten van het Landeskriminalamt te Berlijn heeft inmiddels in alle richtingen onderzoek gedaan. De schade wordt door de politie geraamd op zo'n 180.000 euro.