Tegenstellingen De in 1938 geboren Duitse, veelzijdige beeldend kunstenaar Georg Baselitz is onderwerp van de uitzending van Arte-televisie om 23:50 uur op zondag 29 maart. Het betreft een portret van zesentwintig minuten door de documentairemaakster Evelyn Schels, die de aparte kunstenaar in 2004 voor de Bayerische Rundfunk heeft gevolgd. Hoewel hij luxe veracht, woont Georg Baselitz op een slot in Niedersachsen. Hij is van mening dat kunstenaars asociale mensen zijn, ondanks het besef dat hij zelf deel van die kongsi uitmaakt. Hij maakt veel werk dat 'op de kop' staat, en dat zou wel eens te maken kunnen hebben met zijn tweeledige houding ten opzichte van tal van maatschappelijke verschijnselen, ook buiten zijn directe wereld van de kunsten.
Invloeden Hij dankt zijn grootste invloed aan de Noorse schilder Edvard Munch (1863-1944). Inmiddels heeft Baselitz zich ontwikkeld tot één van de meest vooraanstaande Duitse beeldend kunstenaars en mede daardoor heeft hij weer nadrukkelijke invloed op anderen, individueel en groepen, uitgeoefend. Als academisch docent — eerst twee perioden (1978-1983, en 1983-1988) in Karlsruhe aan de Kunstacademie, en vanaf 1992 is hij professor aan de Hochschule für Bildende Künste te Berlijn — heeft hij eveneens zijn sporen nagelaten.
Uitzendingen Deze uitzonderlijke hedendaagse kunstenaar luistert eigenlijk naar de naam Hans-Georg Kern, maar hij heeft zich, in navolging van veel renaissancekunstenaars, genoemd naar zijn geboorteplaats: Deutschbaselitz in het oosten van Duitsland, dat later tot de DDR zu gaan behoren. Tegenwoordig woont Baselitz afwisselend in Derneburg en Imperia. De film van Evelyn Schels zal op het beeldformaat 16:9 worden uitgezonden en is voorzien van stereofonisch geluid, zal op vrijdag 3 april door Arte-televisie worden herhaald om 07:00 uur in de ochtend. ____________ Afbeeldingen 1. Georg Baselitz. 2. Edvard Munch beïnvloedde Baselitz. (Zefportret met skeletarm, 1895.)
Kunst tonen — meer niet Een vierdelige, nieuwe reeks over kunst zonder commentaar — met de titel Grand'Art — start, reeds als eerste herhaling, op zaterdag 7 maart, 's middags om 15:40 uur. De Franse filmmaker Hector Obalk heeft in 2007 de eerste aflevering van deze serie gerealiseerd voor de Franse tak van Arte-televisie. Deze bijna een half uur durende film toont portretten, welke zijn vervaardigd door de sedert 1939 Britse kunstenaar, zij het van Duitse origine, Lucian Freud (geboren 1922), de kleinzoon van de nog altijd bijna onvermijdelijke Sigmund Freud (1856-1939). Na de oorlog ging de jonge Freud een tijdlang in Parijs werken, waar hij al snel werd gekwalificeerd als "de Otto Dix van de Neue Sachlichkeit".
Lucian Freud De eerste film in de reeks van deze regisseur toont de ontwikkeling van Lucian Freud als kunstenaar aan de hand van zijn werken. Niet alleen ziet hij af van het betrekken van meningen uit de wereld van de kunst en de kritiek, ook feiten uit het leven van de kunstenaar laat hij links liggen, en daarmee waagt hij het een film aan te bieden die de kijker op geen enkel zijspoor kan zetten anders dan de door diens of dier eigen associaties ingegeven 'afdwalingen'. Op die manier wordt de kijker als het ware gedwongen — als men de moeite wil nemen zich open te stellen voor het gebodene — zelf een oordeel te vormen over wat haar of hem wordt voorgezet. Met dat gepresenteerde — begeleid door Suites van Johann Sebastian Bach — becommentarieert Hector Obalk de carrière van deze kunstenaar — die hij als de grootste van Groot-Brittannië beschouwt. Welbeschouwd toont deze zich — zij het langs andere wegen en met een reeks van andere middelen — een waardig opvolger van zijn grootvader.
Bijzonderheden De film van Hector Obalk, die in HD-kwaliteit, op het beeldformaat 16:9 zal worden uitgezonden, met stereofonisch geluid, wordt na zaterdag 7 maart nog tweemaal door Arte-televisie herhaald, zij het op zeer uiteenlopende tijden — hetgeen overigens een voordeel hebben voor degenen, die de film tot dusver hebben gemist. De eerste herhaling staat gepland voor vrijdag 13 maart, op het nachtelijke tijdstip van 04:30 uur. Op zaterdag 21 maart wordt de film nogmaals vertoond, dan in de middag vanaf 15:30 uur. ____________ Afbeeldingen 1. Logo van de vierdelige reeks Grand'Art. 2. Kunstenaar Lucian Freud.
Heinz Wallisch (*Groningen, 1945) is muziek- en literatuurcriticus, taalredacteur, lector en lexicograaf. Vanaf zijn vijftiende jaar doorliep hij, naast zijn school- en studietijd, alle disciplines van het boeken- en uitgeversvak. Begin jaren zeventig was hij in diverse landen werkzaam voor de uitgeverij van de Europese Commissie. Aan tal van dag-, week-, maand- en vakbladen in binnen- en buitenland heeft hij bijdragen geleverd. Enkele jaren geleden liet hij zich verleiden tot elektronisch publiceren, en sedertdien verschijnen zijn artikelen, commentaren, recensies en beschouwingen op zo'n vijftig verschillende cultuurwebsites — die praktisch alle van hemzelf zijn — in Nederland, België, het Duitse taalgebied, op één Franstalige, en op enkele internationale, Engelstalige.
Publicaties in boekvorm:
Gavarni: 32 tekeningen uit de Mascarade humaine, Groningen 1966; 125 Jaar Symfonieorkest in Groningen, Groningen 1987;
Geïllustreerde Muziekinstrumenten Encyclopedie (samen met Bert Oling), Lisse 2003. Sedertdien is dat boek in diverse Oost- en Zuid-Europese landen uitgebracht. In de VS en Groot-Brittannië haalde het zeer hoge oplagen.