zondag 23 december 2007

Karel du Jardin, Amsterdams schilder van de Gouden Eeuw, in expositie en tweetalig boek

Gevierd penseelkunstenaar
De Nederlandse schilder Karel du Jardin (1626-1678) was één der meest veelzijdige kunstenaars van zijn tijd, die middein de Gouden Eeuw lag. Onder zijn penseelstreken kwamen niet alleen toestanden en gebeurtenissen uit de geschiedenis bijna letterlijk tot leven, hetzelfde geldt voor de personages, die hij heeft geportretteerd, meestal in opdracht van de adel van die dagen. En laten we vooral niet zijn adembenemende landschappen in Italiaanse stijl vergeten, die lang op het netvlies van de beschouwer blijven 'nawerken'. Daaraan moet worden toegevoegd dat hij uitzonderlijke thema's 'oppakte' voor uitbeelding, welke tot op dat moment niet in aanmerking waren gekomen voor uitbeelding, en al zeker niet in het kader van de tot dan toe bekende Nederlandse schilderkunst.

Expositie en nieuw boek
Op 14 december is inhet Rijksmuseum te Amsterdam een expositie met werk van Karel du Jardin geopend (tot half maart 2008 geopend) en tegelijkertijd is er een uitzonderlijk fraai boek van de persen gerold dat ons in de tweetalige tekst (Nederlands en Engels) niet alleen, in kort maar helder bestek, inzicht verschaft in de diverse fasen van zijn leven, maar ons tevens laat zien welke schitterende werken in de bovengenoemde disciplines deze Nederlandse kunstenaar — wiens naam toch niet bestorven ligt in de mond van veel liefhebbers van vaderlandse schilderkunst, en daarmee voorziet deze uitgave eveneens in een leemte — aan ons cultuurbezit heeft toegevoegd. Gelukkig bevindt één van de grootste collecties met schilderijen, die zijn signatuur dragen, zich in het Rijksmuseum te Amsterdam. Het voortreffelijk geschreven en tot in de puntjes verzorgde boek is een coproductie van dat cultuurinstituut in samenwerking met Nieuw Amsterdam Uitgevers.

Du Jardins leven
Het levensverhaal van deze voor de geschiedenis van de schilderkunst van ons land zo belangrijke kunstenaar wordt op de achterzijde van het boek zo mooi omschreven met de Engelse uitdrukking "from rags to riches". Karel du Jardin werd geboren in één van de zijstraten van de Amsterdamse binnenstad in een relatief armelijk gezin, maar hij slaagde er met zijn kunst in zich op te werken totdat hij zich in één der vooraanstaande grachtenpanden op de Keizersgracht kon vestigen. Hij onderhield contacten met tal van uitzonderlijke persoonlijkheden, zoals de 'zeeheld' Michiel de Ruyter, wiens portret hij in 1669 heeft gerealiseerd: een staaltje vakmanschap van het hoogst denkbare niveau.
De goede man hield ook van reizen, en bezocht in dat kader Frankrijk en Italië. Tijdens zijn laatste reis naar dat land, kwam hij uiteindelijk terecht in Venetië, waar hij werd overvallen door koorts, maar zich desondanks heeft overgegeven aan een zeer overvloedig maal, en dat is hem noodlottig geworden. Hij overleed aan de gevolgen van voedselvergiftiging.
__________
Jennifer Kilian: Karel du Jardin, 1626-1678.
80 pag., 24,5 x 28,5 cm; rijk geïllustreerd.
Amsterdam, Rijksmuseum en Nieuw Amsterdam, Uitgevers, 2007.
ISBN 978-90-868-9030-9.
____________
Afbeeldingen
1. Voorplat van het onlangs verschenen boek over Karel du Jardin.
2. Portret van een man, 1650, perkament, 9,4 x 8 cm. (Preussischer Kulturbesitz, Staatliche Museen, Kupferstichkabinett, Berlin.)

Geen opmerkingen: